Noorwegen (uiterste noorden)

Beste lezers,

Ik wist het al de dag voordat ik vertrok uit Honningsvag: De noorderwind, die mij al weken lekker bezig hield, zou de volgende dag plaatsmaken voor een westerstorm. Ik hoefde geen Noors te kennen om de weerkaart die dat aangaf te begrijpen. Windkracht 8.

Afgelopen dinsdag was het zover dat ik mijn reis zuidwaarts vervolgde. Dat zuidwaarts is overigens een betrekkelijk begrip in deze streek. Het verloop van de wegen is zo grillig dat ik afgelopen dagen, op weg naar het zuiden, soms urenlang toch weer richting Noordkaap heb gereden. De oorzaak zijn de fjorden die er liggen met daartussen de bergen en hoogvlaktes, hoe je het ook moet noemen. De wegen liggen zo kort mogelijk naast de fjorden en vertonen daardoor dit verloop.

Dinsdag ben ik tijdens die storm tot de camping in Olderfjord gereden die ik op de heenreis ook heb bezocht. Weer door alle tunnels. Het is een heel speciale ervaring om als fietser door kilometerslange tunnels te rijden. Vooral de Nordkapptunnel is heel speciaal. Hij klinkt als een echoput waardoor je niet weet wat er aankomt als je geluid hoort en uit welke richting. Het kan zowel een vrachtwagen als een motorrijder zijn. Toch nog vrij vlot kwam ik op de camping aan.

De dag erop was de storm geluwd en na het inpakken van de tent en andere bagage vertrok ik onder uitstekende omstandigheden naar Hammerfest.
Al sinds ongeveer 45 jaar weet ik dat ik een keer naar Hammerfest wil als ik daar in de buurt ben. Dat komt door de meester van de 5e klas van de lagere school. Die vertelde tijdens de les aardrijkskunde over de warme golfstroom die vanuit de Caraibische Golf de Atlantische Oceaan oversteekt en ervoor zorgt dat in Madrid de mussen van het dak vallen terwijl tegelijkertijd op dezelfde breedtegraad aan de andere kant van de oceaan de inwoners van New York met ijspegels aan hun neus hun straatje en voordeur sneeuwvrij proberen te houden. In Nederland veroorzaakt deze golfstroom ons gematigd zeeklimaat met koele zomers en zachte winters. Aldus de meester. Maar hij was nog niet klaar met zijn verhaal. Al stromend naar het noorden heeft de warme golfstroom ook tot gevolg dat Hammerfest de meest noordelijke ijsvrije haven ter wereld is. Dit was iets wat mij enorm boeide. Een golfstroom, zover verwijderd van de oorsprong en dan al die invloeden in Europa, tot zelfs in het noordelijkste puntje van Noorwegen toe. Dat leek mij vrijwel onmogelijk.
Afgelopen week was ik in de buurt van Hammerfest en ben ik van de route afgeweken om deze stad te bezoeken. De meester had gelijk. Ik heb de hele haven gezien. Geen ijs te bekennen.

Ik had het verhaal over Hammerfest hierbij kunnen laten. Maar dan nemen jullie mij niet serieus. Het leuke is namelijk dat het verhaal nog waar is ook, met uitzondering van de laatste zinnen. Ik snap ook wel dat de kans op ijs vrij klein is op 16 juni. Om de een of andere reden is deze aardrijkskundeles mij altijd bijgebleven. Ik heb geen idee waarom. Toen ik besloot om deze fietstocht te maken stond daarbij meteen vast dat ik Hammerfest zou bezoeken. En dat is bij deze gebeurd.
Overigens vond ik de stad zelf niet zo bijzonder. De weg ernaar toe des te meer. Het was het eerste traject dat ik mij echt waande in de wereld van de fjorden. Ik had al eerder langs fjorden gefietst, maar niet zoals deze, namelijk met hoge en steile rotsen pal naast het water.

En als ik niet naar Hammerfest was gegaan had ik de volgende ervaring moeten missen.
Ik reed op de weg met rechts van mij het fjord en links de steile helling met wat bomen onderaan die voor mij het zicht op de helling ontnamen. En opeens was hij er: De enorme roofvogel. Ik keek precies de goede kant op toen nauwelijks 20 meter voor mij op een hoogte van hooguit 5 meter een roofvogel vlak boven de bomen zweefde en de weg overstak richting fjord. Ik zag hem enkele seconden en profille. Hij bewoog zijn vleugels niet en was niet te horen. Hij zal mij ongetwijfeld hebben gezien, maar liet dat niet merken. Ik had alle tijd om hem goed te observeren. Hij was bruin, maar zijn onderkant was verrassend wit. Ik vind het lastig om zijn spanwijdte te noemen omdat ik geen referentiepunten had, maar voor mijn gevoel was deze zeker 2,50 meter en misschien wel 3 meter. Ik weet niet of dat bestaat, maar zo heb ik het wel ervaren.
De komst van deze vogel boven het fjord veroorzaakte paniek. Tot dan was het stil, maar opeens vlogen er overal krijsende vogels op. Enkelen vlogen naar de roofvogel toe en probeerden hem weg te lokken, kennelijk om het nest te beschermen. Maar de roofvogel reageerde niet op deze vogels. Hij begon in een heel regelmatig tempo zijn vleugels te bewegen, vloog eerst een stuk naar links, nam toen hoogte, om vervolgens 5 of 6 rondjes boven het fjord te maken, op een hoogte van ongeveer 100 meter, nog steeds achtervolgd door de krijsende vogels. Hierna steeg hij verder en verdween hij over de rotsen.
Ik ben geen vogelkenner, maar ik denk dat dit een zeearend was. Volgens mijn reisboek komen ze namelijk voor in deze streken, maar een omschrijving van deze vogel ontbreekt. Voor mij was dit een onvergetelijke gebeurtenis. Ook voor dit soort ontmoetingen maak ik deze tocht.

Op de weg naar het zuiden ontmoette ik afgelopen dagen nogal wat fietsers die de Noordkaap gaan bezoeken. Er is veel verscheidenheid in de uitvoering van hun reis. Sommigen zijn 'ergens' begonnen, bijvoorbeeld in Oslo, of anders in een zo noordelijk mogelijke plaats die zij per openbaar vervoer konden bereiken. Anderen thuis, om met ander vervoer terug te gaan.
Ik kwam 100 km voor de Noordkaap tijdens de storm een Nederlander tegen die via Zweden was gekomen. Zijn belangrijkste punt was de vraag waarom hij niet had gekozen voor een andere bestemming, zoals Gibraltar, Sicilie of een ander willekeurig oord in het zuiden waar het lekker warm is. Kortom hij had het al weken koud, zat er behoorlijk doorheen en beraadde zich er nog op hoe hij terug zou gaan.
Speciaal wil ik hierbij een Deen vermelden. Ik kwam hem ook tijdens die storm tegen, ongeveer 80 km van de Noordkaap. Hij had als bagage weinig meer bij zich dan zijn creditcard en was 11 dagen eerder vertrokken vanuit Denemarken. De dag erop dacht hij de Noordkaap aan te doen, om dan meteen door te rijden naar het vliegveld om zijn vliegtuig te halen die hij voor vertrek had geregeld. Een vrij strakke planning dus. Ik vind dit klasse.

Het fietsen in de wereld van de fjorden is een ongekende belevenis. Als ik die fjorden zie en de rotsen er omheen is het nauwelijks te bevatten wat er nodig was om dit landschap te doen ontstaan. Ongekende krachten zijn hier ten grondslag aan geweest. De slijtsporen van de gletschers zijn overduidelijk zichtbaar in de rotsen. Ik heb er natuurlijk eerder over gelezen, maar als ik dit zo zelf zie word ik er stil van.
Het fietsen vlak langs de fjorden is heel mooi en levert niet al te veel problemen op. De wegen zijn weliswaar niet vlak, maar de hoogteverschillen zijn tot nu toe niet meer dan enkele tientallen meters. Het wordt anders als de weg van het ene fjord naar een ander fjord oversteekt. Dat gaat via een flinke klim van soms kilometers lengte. Als je eenmaal bovenaan bent wil het overigens niet zeggen dat het dan vlak is. Via een soort hoogvlakte bereik je het begin van de afdaling, ook soms met een lengte van enkele kilometers.
Ik was door meerdere fietsers gewaarschuwd voor de hoogvlakte ten noorden van Alta. Deze zou verschrikkelijk zijn. Ik bereidde mij op het ergste voor en als je dat doet valt het mee. Het is inderdaad alleen maar klimwerk, ook op de hoogvlakte. Ik realiseerde mij dat de fietsers die mij waarschuwden deze hindernis tijdens de noorderwind hebben genomen en dat heeft het voor hen extra lastig gemaakt. Ik was daar terwijl er slechts een matige wind uit het westen kwam.
Het is overigens wel een tijdrovende bezigheid om deze hoogvlakte te passeren.

Ik kreeg van het thuisfront al het signaal dat er een lagedrukgebied in mijn nabijheid ligt. Dat heb ik gemerkt. Gisteren kwam de weersomslag en voelde ik mij genoodzaakt om een hut te huren op een camping. Vanmorgen vertrok ik in de regen, in de verwachting dat het beter zou worden. Kort na de start volgde een beklimming naar een hoogvlakte. Dan heb je geen last van de kou. Op een gegeven moment kwam ik op het hoogste punt en reed ik tussen oude sneeuwresten die aan beide kanten van de weg lagen. De meter gaf 3 graden aan en de regen was nog net geen sneeuw.
Ik voelde het al aankomen: Dat wordt koud en ik trok een extra jas aan. Ik was nu dikker ingepakt dan ooit tijdens deze reis. Maar het mocht niet baten. Op een gegeven moment voelde ik mijn voeten nat worden, ondanks de goratexsokken en overschoenen. Ook mijn winterhandschoenen begonnen door te lekken. De afdaling was enorm zwaar vanwege de kou. Door veel te remmen probeerde ik de kou de baas te blijven. Ik wist niet dat een afdaling zo lang kon zijn. Het komt erop neer dat ik nog 25 km ben doorgefietst tot de eerste grote plaats en daar een hotelletje heb genomen, waar ik nu dit verslag zit te schrijven. Een bijkomend voordeel is dat ik nu de kans had om Nederland te zien winnen van Japan.
De weersvooruitzichten zijn nog niet goed: De plaatselijke krant voorziet voor de komende week alleen maar regen. Maar mijn ervaring is ondertussen dat het - met uitzondering van vandaag - altijd meevalt. Ook al regent het maar een paar uur van de dag wordt gezegd dat het een regendag is.

Het is overigens lastig om internet te vinden. Vorig jaar kwam ik tijdens mijn oefentocht regelmatig campings tegen waar je op een computer internet kon gebruiken. Die ervaring is niet representatief voor deze reis. Soms is er wel internet, maar wordt er alleen een draadloze verbinding aangeboden. En ik heb geen laptop bij me.
Ik gebruik internet onderweg alleen om deze verslagen te schrijven.

Ik ga morgen weer verder op weg naar het zuiden. In Narvik wil ik een paar dagen blijven om daarna de Lofoten te gaan bezoeken.
Ik ben benieuwd wanneer ik jullie mijn ervaringen hierover kan vertellen.

Met vriendelijke groet,

Cor.